Promocja zdrowia

        Prawidłowe żywienie dziecka w okresie przedszkolnym to jeden z najważniejszych czynników gwarantujących zdrowie
i prawidłowy rozwój fizyczny i umysłowy dzieci. W naszej przedszkolnej kuchni przygotowujemy domowe posiłki. Podajemy dzieciom pokarmy zawierające najwyższe wartości odżywcze. Panie kucharki same robią domowe pierogi, racuchy, naleśniki, wykonują świeże surówki z warzyw i sałatki owocowe. Każdego dnia dzieci jedzą w przedszkolu trzy smaczne posiłki: śniadanie, obiad i podwieczorek. Stanowią one ¾ dziennego zapotrzebowania dziecka w wieku przedszkolnym na białko, węglowodany, tłuszcze i witaminy.

Informacje dla alergików

Zgodnie z informacjami od producentów użyte produkty gotowe (np. kakao, herbata, dżem, ketchup, koncentrat pomidorowy, produkty z mięsa) mogą zawierać śladowe ilości alergenów: glutenu, mleka łącznie z laktozą, jaj, soi, orzechów, selera i gorczycy. Do przygotowania posiłków używane są przyprawy: pieprz, pieprz  ziołowy, ziele angielskie, liść laurowy, majeranek, oregano, bazylia, tymianek, kminek, majeranek, zioła prowansalskie, papryka słodka.

Akty prawne w oświacie: żywienie

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu realizacji w szkołach środków towarzyszących o charakterze edukacyjnym, które służą prawidłowej realizacji programu dla szkół oraz upowszechniają wśród dzieci zdrowe nawyki żywieniowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1659 ze zm.)

isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20170001659

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu realizacji w szkołach środków towarzyszących o charakterze edukacyjnym, które służą prawidłowej realizacji programu dla szkół oraz upowszechniają wśród dzieci zdrowe nawyki żywieniowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 1670)

prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180001670

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 sierpnia 2017 r. w sprawie wysokości środków finansowych przeznaczonych na wypłatę pomocy krajowej i pomocy unijnej w ramach finansowania programu dla szkół oraz wysokości stawek pomocy finansowej z tytułu realizacji działań w ramach tego programu w roku szkolnym 2017/2018 (Dz. U z 2017 r. poz. 1598)

isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20170001598

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 2016 r. w sprawie maksymalnych cen mleka i przetworów mlecznych dostarczanych do placówek oświatowych w roku szkolnym 2016/2017 (Dz. U. z 2016 r. poz. 742)

isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20160000742

Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U z 2017 r., poz. 149)

isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20061711225

Tekst jednolity:

isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20170000149

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach (Dz. U. z 2016 r. poz.1154)

isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20160001154

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 września 2016 r. w sprawie szczegółowego zakresu zadań realizowanych przez Agencję Rynku Rolnego związanych z wdrożeniem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej programu "Owoce i warzywa w szkole" (Dz. U. z 2016 r. poz.1457)

isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20160001457

 

ZASADY ŻYWIENIA PRZEDSZKOLAKA 

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach

SKRÓCONY WYKAZ WYMAGAŃ, JAKIE MUSZĄ  SPEŁNIAĆ ŚRODKI SPOŻYWCZE STOSOWANE
W RAMACH  ŻYWIENIA ZBIOROWEGO DZIECI I MŁODZIEŻY W JEDNOSTKACH SYSTEMU OŚWIATY:

Środki spożywcze dobiera się w taki sposób, aby  na całodzienne żywienie składały się środki spożywcze pochodzące z różnych grup środków spożywczych (produkty zbożowe lub ziemniaki, warzywa lub owoce, mleko lub produkty mleczne, mięso, ryby, jaja, orzechy, nasiona roślin strączkowych i inne nasiona oraz tłuszcze), przy czym: produkty zbożowe lub ziemniaki (śniadaniowe zawierają nie więcej niż 15 g cukrów w 100 g produktu gotowego do spożycia); o niskiej zawartości sodu/soli; zawierające nie więcej niż 10 g tłuszczu w 100 g produktu gotowego do spożycia; jedną lub więcej porcji w śniadaniu, obiedzie oraz kolacji; trzy lub więcej różnych produktów w posiłkach obiadowych w tygodniu;  warzywa i owoce surowe lub przetworzone, bez dodatku cukrów i substancji słodzących; w żywieniu całodziennym podaje się pięć porcji warzyw lub owoców, jedna porcja może być zastąpiona przez sok; dodatek warzyw lub owoców podaje się w każdym posiłku każdego dnia w żywieniu przedszkolnym; trzy lub więcej porcji surowych warzyw do obiadu w tygodniu; trzy lub więcej różnych warzyw oraz owoców do obiadu w tygodniu; jedną lub więcej porcji owoców każdego dnia w posiłku obiadowym;   mięso, ryby, jaja, orzechy, nasiona roślin strączkowych i inne nasiona bez dodatku cukrów i substancji słodzących, soli oraz tłuszczu; każdego dnia co najmniej jedną porcję z tej kategorii; porcję ryby co najmniej raz w tygodniu;   tłuszcze spożywcze – oleje, masło, margaryny miękkie kubkowe niearomatyzowane; do smażenia jest używany olej roślinny rafinowany o zawartości kwasów jednonienasyconych powyżej 50% i zawartości kwasów wielonienasyconych poniżej 40%;   mleko lub produkty mleczne zawierające nie więcej niż 10 g cukrów w 100 g/ml produktu gotowego do spożycia; co najmniej dwie porcje mleka lub produktów mlecznych każdego dnia w żywieniu przedszkolnym i co najmniej trzy porcje w żywieniu całodziennym; inne napoje: woda – naturalna woda mineralna nisko- lub średniozmineralizowana, woda źródlana lub stołowa, soki owocowe, warzywne, owocowo-warzywne, koktajle owocowe, warzywne, owocowo-warzywne na bazie mleka, napojów zastępujących mleko, czyli napoju: sojowego, ryżowego, owsianego, kukurydzianego, gryczanego, orzechowego lub migdałowego, produktów mlecznych lub produktów zastępujących produkty mleczne;   napoje przygotowane na miejscu bez dodatku cukrów i substancji słodzących;  inne produkty:  
a) sól – w procesie przygotowania posiłku jest stosowana sól o obniżonej zawartości sodu (sodowo-potasowa), przy czym w żywieniu zbiorowym należy uwzględnić, że dzienne spożycie soli powinno wynosić nie więcej niż 5 g,          
b) zioła lub przyprawy świeże lub suszone bez dodatku soli,          
c) zupy, sosy oraz potrawy sporządzane z naturalnych składników bez użycia koncentratów spożywczych,
z wyłączeniem koncentratów z naturalnych składników,         
d) zawierające nie więcej niż 10 g cukrów w 100 g/ml produktu gotowego do spożycia,
e) zawierające nie więcej niż 10 g tłuszczu w 100 g/ml produktu gotowego do spożycia
 

ZASTOSOWANO  NASTĘPUJĄCE  ZMIANY: 

• cukier zastąpiono miodem,
• zmniejszono ilość soli, wprowadzając jednocześnie sól morską o ograniczonej ilości sodu oraz sól himalajską,  
• dania smażone są tylko 2 raz w tygodniu,  

       Żywienie dzieci i młodzieży w placówkach szkolnych i przedszkolnych musi opierać się  na określonych zasadach i spełniać wypracowane przez ekspertów normy i wymagania. Kontrolę nad spełnianiem wymagań z tego zakresu pełnią organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Minister Zdrowia wydaje stosowne rozporządzenia regulujące kwestie wymagań odnośnie żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży oraz żywności oferowanej do sprzedaży w palcówkach szkolnych  i przedszkolnych.
      Aktualnie wymagania te precyzuje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 roku w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom w jednostkach systemu oświaty (sklepiki, vending machine) oraz wymagań, jakie muszą spełnić środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w  tych jednostkach (Dz.U. z 2016 r. poz. 1154).

Zapisy § 1 rozporządzenia zawierają wymagania co do zawartości cukru, tłuszczu i soli w poszczególnych, wybranych grupach środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty. Uwzględnione grupy środków spożywczych to:

1) pieczywo, z wyłączeniem pieczywa produkowanego z ciasta głęboko mrożonego;

2) pieczywo pół cukiernicze i cukiernicze, z wyłączeniem pieczywa produkowanego z ciasta głęboko mrożonego;

3) kanapki;

4) sałatki i surówki;

5) mleko;

6) napoje zastępujące mleko, takie jak napój: sojowy, ryżowy, owsiany, kukurydziany, gryczany, orzechowy, jaglany, kokosowy lub migdałowy;

7) produkty mleczne, takie jak: jogurt, kefir, maślanka, mleko zsiadłe, mleko acidofilne, mleko smakowe, serwatka, ser twarogowy, serek homogenizowany lub produkty zastępujące produkty mleczne na bazie soi, ryżu, owsa, orzechów lub migdałów;

8) zbożowe produkty śniadaniowe oraz inne produkty zbożowe;

9) warzywa;

10) owoce;

11) suszone warzywa i owoce, orzechy oraz nasiona bez dodatku cukrów, substancji słodzących zdefiniowanych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 oraz bez dodatku soli;

12) soki owocowe, warzywne, owocowo-warzywne;

13) przeciery, musy owocowe, warzywne oraz owocowo-warzywne bez dodatku cukrów i soli;

14) koktajle owocowe, warzywne oraz owocowo-warzywne na bazie mleka, napojów zastępujących mleko, o których mowa w pkt 6, produktów mlecznych lub produktów zastępujących produkty mleczne, o których mowa w pkt 7, bez dodatku cukrów i substancji słodzących, o których mowa w rozporządzeniu (WE) nr 1333/2008;

15) naturalna woda mineralna nisko- lub średniozmineralizowana, woda źródlana i woda stołowa;

16) napoje przygotowywane na miejscu, które nie mogą zawierać więcej niż 10 g cukrów w 250 ml produktu gotowego do spożycia;

17) napoje bez dodatku cukrów i substancji słodzących zdefiniowanych w rozporządzeniu (WE) nr 1333/2008;

18) bezcukrowe gumy do żucia;

19) czekolada gorzka o zawartości minimum 70% miazgi kakaowej;

20) inne.

W jednostkach systemu oświaty mogą być sprzedawane dzieciom i młodzieży grupy środków spożywczych, o których mowa w punktach:  2, 6–8 i 20, pod warunkiem, że nie zawierają więcej niż:

1) 15 g cukru w 100 g/ml produktu gotowego do spożycia, a w przypadku produktów mlecznych, o których mowa w pkt 7, nie więcej niż 13,5 g cukru w 100 g/ml produktu gotowego do spożycia;

2) 10 g tłuszczu w 100 g/ml produktu gotowego do spożycia;

3) 0,4 g sodu/ 1 g soli w 100 g/ml produktu gotowego do spożycia, a w przypadku pieczywa pół cukierniczego i cukierniczego nie więcej niż 0,45 g sodu/ 1,2 g soli w 100 g/ml produktu gotowego do spożycia

Wymagania dla żywienia zbiorowego w placówkach przedszkolnych i szkolnych znajdują się w § 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia. Zgodnie z zapisami zawartymi w rozporządzeniu środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w jednostkach systemu oświaty muszą spełniać odpowiednie wymagania dla danej grupy wiekowej, wynikające z aktualnych norm żywienia dla populacji polskiej. Aktualnie obowiązujące normy to opracowane w Instytucie Żywności i Żywienia w 2017 roku Normy Żywienia dla populacji Polski.

Ponadto w rozporządzeniu zawarte są wytyczne co do odpowiedniego doboru i częstotliwości podaży poszczególnych grup produktów w posiłkach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży (Tabela 1). Rekomendacje co do posiłków przedszkolnych i szkolnych zakładają między innymi uwzględnienie większej ilości warzyw a także owoców, większą podaż morskich, tłustych ryb, organicznie potraw smażonych, zapewnienie dzieciom zdrowych napojów.

Tabela 1. Wymagania dotyczące posiłków przedszkolnych i szkolnych.

Urozmaicenie	Całodzienne jadłospisy powinny zawierać produkty z każdego poziomu Piramidy zdrowego żywienia dla dzieci i młodzieży.
Naturalne składniki	Zupy, sosy oraz potrawy powinny być sporządzone z naturalnych składników, bez użycia koncentratów spożywczych, z wyłączeniem koncentratów z naturalnych składników.
Więcej warzyw i owoców	Warzywa lub owoce powinny znaleźć się w każdym posiłku. Zgodnie z zasadami zdrowego żywienia warzyw powinno być więcej niż owoców.
Więcej ryb	Tłuste ryby morskie ze względu na zawartość kwasów tłuszczowych omega-3 powinny być podawane co najmniej raz w tygodniu.
Odpowiednia ilość produktów mlecznych	Codziennie w jadłospisie przedszkolnym powinny się znaleźć co najmniej dwie porcje mleka lub przetworów mlecznych.
Produkty zbożowe w każdym posiłku	Produkty zbożowe powinny znaleźć się w każdym głównym posiłku (śniadanie, obiad, podwieczorek). Według norm żywienia zaleca się zwiększanie w diecie udziału produktów zbożowych z tzw. grubego przemiału np.: kaszy gryczanej, ryżu brązowego, pieczywa graham.
Odpowiednie źródła białka	W jadłospisie powinna się znaleźć codziennie co najmniej jedna porcja z grupy mięso, jaja, orzechy, nasiona roślin strączkowych.
Dostępność odpowiednich napojów	Zalecany jest dostęp do wody pitnej dla każdego dziecka. Napoje zalecane w diecie dzieci to woda, naturalne soki owocowe, warzywne, soki owocowo-warzywne, napoje mleczne, herbatki owocowe. Napoje przygotowywane na miejscu nie mogą zawierać więcej niż 10 g cukrów w 250 ml.
Ograniczenie potraw smażonych	Zaleca się podawać potrawy smażone nie częściej niż 2 razy w ciągu tygodnia. Do smażenia zaleca się stosować olej rzepakowy lub oliwę z oliwek.